T24 Kültür Sanat
Sinematek/Sinema Evi‘nin Ekim-Ocak dönemini kapsayan programları duyuruldu. Sinema tarihine yön veren ve modern sinema dilinin oluşmasına katkı sunan akım ve ekollere odaklanan seçkileri panel, konferans, sergi gibi etkinlikler eşliğinde seyirciyle buluşturan Sinematek, yılın son programında Amerikan sinemasında devrim yaratan Yeni Hollywood akımını tanımayı ve tartışmayı amaçlayan bir seçkiye odaklanıyor.
Ankara Sinema Derneği, Gezici Festival ve ABD Ankara Büyükelçiliği işbirliğiyle hazırlanan "Yeni Hollywood" seçkisi 70'li yıllarda Hollywood'un auteur yönetmenlerin ellerine teslim edilmesiyle büyük bir değişime sahne olan Amerikan sinemasının o kısa ama etkili dönemine ışık tutuyor.
Modern sinemanın en önemli örneklerine tanıklık ettiğimiz bu döneme ait filmlerden 15 tanesini bir araya getiren seçkide yer alan yapımlardan bazıları şöyle: John Frankenheimer imzalı İki Yüzlü Adam (Second, 1966), Sam Peckinpah imzalı Vahşi Belde (The Wild Bunch, 1969), Hal Ashby imzalı Harold ve Maude (Harold and Maud, 1971), Francis Ford Coppola imzalı Konuşma (The Conversation, 1974), Martin Scorsese imzalı Taksi Şoförü (Taxi Driver, 1976), Brian De Palma imzalı Günah Tohumu (Carrie, 1976) ve William Friedkin imzalı Dehşetin Bedeli (Sorcerer, 1977).
Macar sinemasına saygı
Sinematek, Macaristan ile Dostluk Anlaşması'nın 1924 yılında yürürlüğe girmesinin yüzüncü yıldönümü olması vesilesiyle hazırlanan bir seçkiye programında yer veriyor. "2024 Türkiye-Macaristan Kültür Yılı" kapsamında Macar Kültür Merkezi İstanbul işbirliğiyle düzenlenen seçki Macar sinemasının klasik örneklerinden beş tanesini seyirciyle buluşturuyor. Macar Yeni Dalga akımını başlatan film olarak adlandırılan István Gaál imzalı Akıntı (Sodrásban, 1964), sinema tarihinin en hümanist savaş filmlerinden biri olmasının yanında Miklós Jancsó'nun kariyerindeki yükseliş döneminin ilk ürünü de olan Evimin Yolu (Így jöttem, 1965), Locarno Film Festivali'nde Jüri Özel Ödülü'nü kazanan István Szabó imzalı Baba (Apa, 1966), Cannes Film Festivali'nde yarışma dışı gösterilen Judit Elek imzalı Karadaki Ada (Sziget a szárazföldön, 1969) ve Berlin Film Festivali'nde Gümüş Ayı ödülüne layık görülen Zoltán Fábri imzalı Ağıt (Requiem, 1982) filmlerini bir araya getiren seçki Onat Kutlar Sinema Salonu'nda izlenebilecek.
Il Cinema Ritrovato üçüncü kez İstanbul'da
Film restorasyonu alanında dünyanın en önemli merkezlerinden olan Cineteca di Bologna'nın organizasyonuyla düzenlenen Il Cinema Ritrovato film festivali, kendi arşivindeki eserlerin yanı sıra dünyanın dört bir yanındaki arşivlerden derlediği zengin bir seçkiyi de seyirciyle buluşturuyor. Sinematek, Cineteca di Bologna'nın katkılarıyla hazırlanan program kapsamında bu yıl 39. kez gerçekleştirilen festivalin restore edilmiş filmler bölümünden seçilen altı filmi, yenilenmiş kopyalarıyla göstermeye hazırlanıyor. Program Akira Kurosawa imzalı Yedi Samuray (Shichinin no samurai, 1954), Michael Powell imzalı Kadın Katili (Peeping Tom, 1960), François Truffaut imzalı Piyanisti Vurun (Tirez sur le pianiste, 1960), Robert Alman imzalı McCabe & Mrs. Miller (1971), John Boorman imzalı Kurtuluş (Deliverance, 1972) ve Miloš Forman imzalı Amadeus (1984) filmlerinden oluşuyor.
Germaine Dulac filmleri Sessiz Perşembe'de
Sinematek/Sinema Evi'nin sessiz film gösterimlerine ayrılan bölümü "Sessiz Perşembe"nin yeni programı tarihin ilk kadın yönetmenlerinden Germaine Dulac'ı odağına alıyor. Dulac'ın hayatta kalan en eski filmlerinden birisi olmasının yanı sıra sürükleyici hikâye anlatısıyla yönetmenin en eğlenceli filmleri arasında da gösterilen Sigara (La Cigarette, 1919) orta yaşın üstünde bir müze müdürüyle genç eşinin yaşadıkları üzerinden geleneksel cinsiyet rollerini altüst ediyor. Sürrealist sinemanın ilk örneği olarak kabul edilen Deniz Kabuğu ve Rahip (La Coquille et le clergyman, 1919) imkânsız bir aşk öyküsü anlatıyor. Adını Baudelaire'in aynı adlı şiirinden alan Seyahate Davet (L'Invitation au voyage, 1927) ise eşi tarafından duygusal olarak ihmal edilen, toplumsal cinsiyet rolleri içinde sıkışmış bir kadını takip ediyor. Kurukahveci Mehmet Efendi desteğiyle sürdürülen Sessiz Perşembe gösterimleri her zaman olduğu gibi canlı müzik eşliğinde sunuluyor.
La Cigarette
FilmKoop ile bağımsız sinema
Bağımsız Türkiye sineması için bir alan ve gösterim mecrası yaratma amacıyla işbirliğine giden Sinematek ve FilmKoop, gösterimlerine kaldığı yerden devam ediyor. Son yıllarda Türkiye'de çekilmiş ve yeterli dağıtım olanağı bulamamış filmlerin yer aldığı "FilmKoop ile Bağımsız Sinema" programının yenisinde Nehir Tuna'nın Yurt (2023), Vuslat Saraçoğlu'nun Bildiğin Gibi Değil (2023), Kıvanç Sezer'in 8×8 (2024) ve Selman Nacar'ın Tereddüt Çizgisi (2024) filmleri seyirciyle buluşuyor. Her Pazar günü saat 14.00'te yapılan gösterimlerin ardından film ekiplerinin katılacağı sohbetler de düzenleniyor.
Aysel, Bataklı Damın Kızı restore edildi
Daha önce Erden Kıral imzalı Hakkâri'de Bir Mevsim‘i (1983) restore ederek yeniden kazandıran Sinematek son olarak sinema tarihimiz açısından pek çok "ilk"i barındıran Muhsin Ertuğrul imzalı Aysel, Bataklı Damın Kızı‘nı (1935) restore etti. Hakları Murat Film'e ait olan filmin taraması Mimar Sinan Üniversitesi Prof. Sami Şekeroğlu Sinema Televizyon Araştırma ve Uygulama Merkezi'nde, dijital restorasyonu ise Atlas Post-Production stüdyolarında gerçekleştirildi. Kurukahveci Mehmet Efendi'nin desteğiyle restore edilen filmin galası 27 Ekim Dünya Görsel İşitsel Miras Günü'nde yapılacak. Filmi dünya kültür mirasına yeniden kazandıran Sinematek, gösterim vesilesiyle 27 Ekim'i tüm dünya arşivleriyle eş zamanlı olarak kutlamış olacak.
Ayrıca Sinematek Avrupa Film Ayı etkinliklerine de ev sahipliği yapıyor. Avrupa Film Akademisi'nin (EFA-European Film Academy) Avrupa filmlerini daha fazla seyirciye ulaştırmayı amaçlayan Avrupa Film Ayı etkinlikleri bu yıl 1 Kasım – 7 Aralık tarihlerinde gerçekleşiyor. 40'tan fazla ülkede, 100'den fazla sinema salonuna yayılan etkinliklerin ev sahiplerinden Sinematek'in programındaki yirmi film Avrupa Film Akademisi işbirliğiyle Avrupa Film Ayı etkinlikleri kapsamında seyirciyle buluşuyor.
Ayrıntılı bilgi ve program için Sinematek Sinema/Evi'nin sitesini ziyaret edebilirsiniz.
