Kültür-Sanat

Sinema Yazarları Derneği'nden Altın Portakal Film Festivali'ne 'sansür' ve 'özür' vetosu: Bu yıl SİYAD jürisi göndermeyeceğiz!

14 Ağustos 2024 15:55

Sinema Yazarları Derneği (SİYAD), bu yıl 5-12 Ekim 2024 tarihlerinde gerçekleştirilecek olan 60. Antalya Altın Portakal Film Festivali’ni veto edeceğini duyurdu. SİYAD açıklamasında, "Yönetim kurulu olarak festivaldeki gelişmeleri yakından takip etme ve bu yıl SİYAD jürisi göndermeme kararı aldık. Bu karar üyelerimizin bireysel olarak festivale katılmaları önünde bir engel teşkil etmiyor" ifadelerini kullandı.

Geçen sene 7-14 Ekim’de düzenlenmesi planlanan 60. Antalya Uluslararası Altın Portakal Film Festivali programından iki kez çıkarılan 'Kanun Hükmü' belgeselinin sansürlenmesi üzerine yaşanan tartışmaların ardından iptal edilmişti.

Jüriler görev bıraktı, yönetmenler filmlerini çekti

60. Antalya Altın Portakal Film Festivali'ne katılan 27 filmin yönetmen ve yapımcıları ortak bildiri imzalamış, "Kanun Hükmü filmi, ulusal belgesel yarışmasındaki yerini alana dek filmlerimizle festivalde yer almayacağımızı kamuoyuna saygıyla duyururuz" demişti. Zeki Demirkubuz da filmi Hayat'ı Altın Portakal'dan çektiğini açıklamıştı.

Ayrıca festivalin hazırlık sürecinde yer alan yaklaşık 30 kişilik eleştirmen, yazar ve sinemacının Antalya Büyükşehir Belediyesi tarafından ödenmesi planlanan toplamda 1 milyon lirayı bulan ödemeleri de alamadığı iddia edilmişti.

TIKLAYIN | Geçen yıl sansür tartışmaları nedeniyle iptal edilen Altın Portakal'ın yeni jüri üyeleri belli oldu

Bu yıl yapılacak festivalin jüri başkanı Ferzan Özpetek oldu

Festivalin bu yıl 5-12 Ekim 2024 tarihlerinde gerçekleştirileceği duyurulurken, Ulusal Film Yarışması bölümünün jüri başkanlığını da yönetmen ve senarist Ferzan Özpetek'in üstleneceği açıkladı.

SİYAD, festivalin de başkanı olan Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek'e tepki göstererek, festivali veto edeceğini duyurdu.

Böcek'in basın danışmanı T24'ün sorularına, "Sayın başkan önümüzdeki günlerde festivale dair geniş çaplı bir basın toplantısı düzenleyecek"  yanıtını verdi.

SİYAD'ın üyelerine gönderdiği açıklama ise şu şekilde:

"Sayın Üyelerimiz

Hepimizin bildiği üzere, geçen yıl düzenlenmesi planlanan 60. Antalya Film Festivali sansür uygulaması ve ardından gelen tepkiler üzerine belediye yönetimi tarafından iptal edilmişti. Yerel seçimlerde tekrar seçilen ve aynı zamanda festivalin başkanı da olan Antalya Belediye Başkanı Muhittin Böcek yönetimi yeni bir ekiple festivalin ekim ayında düzenleneceğini duyurdu. Ancak bugüne kadar geçen yılki sansür ve sonrasında yaşanan süreçle ilgili bir özeleştiri ya da özür açıklaması gelmedi. Üstelik iptal edilen festivalin hazırlık aşamasında emek harcayan, aralarında üyelerimizin de bulunduğu birçok kişinin ücretleri henüz ödenmedi. Bununla ilgili bir niyet beyanı da söz konusu değil.

Bu nedenle yönetim kurulu olarak festivaldeki gelişmeleri yakından takip etme ve bu yıl SİYAD jürisi göndermeme kararı aldık. Bu karar üyelerimizin bireysel olarak festivale katılmaları önünde bir engel teşkil etmiyor. Ülkemizin en eski sinema etkinliği olan Antalya Altın Portakal Film Festivali’nin sinemacılar ile seyirciyi buluşturan bir etkinlik olarak devamlılığını önemsemekle birlikte sansür gibi bir uygulamanın üzerinin örtülmesini de doğru bulmadığımızı belirtmek istiyoruz. Başta Altın Portakal olmak üzere bütün film festivallerinin çok daha özgür koşullarda gerçekleştirilebilmesi dileğiyle."


Geçen yıl neler yaşandı?

Yönetmen Nejla Demirci, Kanun Hükmü/Decree başlıklı belgeselin, geçen yıl Altın Portakal'da yarışma seçkisinden "yargı sürecinde" iddiasıyla çıkarılmasını protesto etti. Durumu "belgesel sinemaya karşı darbe" olarak niteleyen yönetmen, festival yönetimini suçladı.

Yönetmen Nejla Demirci, "Kanun Hükmü/The Decree" belgeselinin 60. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin Ulusal Belgesel Yarışma Seçkisinden kaldırılmasını protesto etti.

Demirci, uygulamayı "hukuksuzluk" olarak niteleyerek, festival yönetimini sansürle suçladı. Sosyal medya hesabından açıklama yayımlauan Demirci, yaşananların "belgesel sinemaya bir darbe" olduğunu söyledi.

Kanun Hükmü/The Decree başlıklı belgeselin yönetmeni Demirci, açıklamada şunları kaydetti:

"Kanun Hükmünde Kararnameler ile kamu görevinden çıkarılan doktor Yasemin ve öğretmen Engin'in ihraç sonrası gösterdikleri mücadeleyi anlatan KANUN HÜKMÜ/ THE DECREE belgeselimiz ani bir karar ile 60. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin Ulusal Belgesel Yarışma Seçkisinden kaldırıldı. Doktor Yasemin Demirci ve öğretmen Engin Karataş hakkında kesinleşmiş herhangi bir yargılama söz konusu değilken festival mazeret olarak belgeselin bir karakterinin yargı sürecinde olduğunu iddia ediyor.

AYM'nin tazminat kararı

Belgeselimiz henüz yapım aşamasındayken yapımı yasaklanmış ve bu sebep ile yargıya başvurmuştuk. Nihayetinde AYM eserimi ifade özgürlüğü, bilim ve sanat özgürlüğü çerçevesinde değerlendirdi ve tarafıma tazminat ödenmesine karar verildi. Sinema faaliyetini topluma aktarmak için yola çıkmış bir festivalin 60. Yılında doğru olmayan ve dahi doğru olsa bile kendisini ilgilendirmeyen bir yargı süreci işten ayrılma işleminin hukuka aykırılığı ile ilgilidir.

Belgeselin konusu ise sivil direniş ve mücadele örneğidir. Mahkeme üzerinde belgesel filmin hiçbir baskı etkinliği yokken KHK ile öğretmeni işten çıkaran yönetimin fiili baskısı vardır. Filmin kaldırılma gerekçesi aldatmacadır, mahkemeyi etkileme potansiyeli mevcut iktidarda fazlasıyla vardır, filmler sadece toplumu bilgilendirme amaçlıdır.

Bu yaşanan hukuksuzluk, açık seçik sansürün muhatabı sanat özgürlüğünden yararlanması gereken Türkiye toplumudur. Hukuk, demokrasi isteyen Türkiye toplumu mağdur edilmiştir. Bu yaşanan Belgesel Sinemaya bir darbedir. Bunun sorumlusu Antalya Altın Portakal Film Festivalidir."

Altın Portakal ne demişti?

Yazılı açıklama yapan Antalya Altın Portakal Film Festivali Yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu, Ulusal Belgesel Film Yarışması bölümüne seçilen "Kanun Hükmü" filminde yer alan kişinin yargı sürecinin devam ettiği saptadıklarını öne sürmüştü.

Yargı süreci bitene kadar filmin festivalden çıkarıldığı duyuran Boyacıoğlu, "Bu nedenle yargıya intikal etmiş bir konuda yargılama sürecini ve tarafsızlığını etkilememek adına filmin bu yılki seçkiden çıkarılmasına karar verilmiştir. Biz; sinemanın bağımsızlığına, sanatçıların fikirlerini özgürce yansıtabilmesi gerektiğine yürekten inanıyoruz. Belgeselde yer alan kişi ile ilgili yargı süreci tamamlandıktan sonra Film, Antalya’da gösterilecektir" demişti.

Jüriler görev bıraktı, yönetmenler filmlerini çekti

60. Antalya Altın Portakal Film Festivali'ne katılan 27 filmin yönetmen ve yapımcıları ortak bildiri imzalamış, "Kanun Hükmü filmi, ulusal belgesel yarışmasındaki yerini alana dek filmlerimizle festivalde yer almayacağımızı kamuoyuna saygıyla duyururuz" dedi. Zeki Demirkubuz da filmi Hayat'ı Altın Portakal'dan çektiğini açıkladı.

Daha önce de Kanun Hükmü belgeselinin festival seçkisinden çıkarılmasına tepki olarak jüri üyeleri görev bırakmıştı.

TIKLAYIN - Altın Portakal'da "KHK sansürü": İhraç edilenleri anlatan belgesel seçkiden çıkarıldı, yönetmen AYM kararını gösterdi

TIKLAYIN | “Kanun Hükmü” belgeselinin Altın Portakal Film Festivali’nin seçkisinden çıkarılmasına tepki olarak jüri üyeleri görev bıraktı

TIKLAYIN | 27 filmin yönetmen ve yapımcılarından 'Kanun Hükmü' kararı: Film eklenene kadar Altın Portakal'da yer almayacaklar

TIKLAYIN - Zeki Demirkubuz da filmi Hayat'ı Altın Portakal'dan çektiğini açıkladı

Yönetmenden Altın Portakal'a "sansür" davası

60'ncı Antalya Altın Portakal Film Festivali’nin Ulusal Belgesel Film Yarışması'ndan çıkarılan "Kanun Hükmü" filminin yönetmeni Nejla Demirci, kararın iptali ve yürütmenin durdurulması talebiyle, festivali düzenleyen Antalya Büyükşehir Belediyesi’ne dava açtı.

Antalya İdare Mahkemesi'ne sunulan dava dilekçesinde, Antalya Büyükşehir Belediyesi’ne 30 bin liralık manevi tazminat cezası verilmesi ve belgeselin seçkiden çıkarıldığı 22 Eylül’den itibaren tazminata faiz işletilmesi talep edildi.

Kanun Hükmü programa geri alındı

Altın Portakal Film Festivali, Tepkilerin ardından sosyal paylaşım sitesi X'ten (Twitter) açıklama yapan filmin, yarışma seçkisine geri alınmasına karar verdiğini duyurdu.

"22.09.2023 tarihinde yapılan duyuru ile 60. Antalya Altın Portakal Film festivali Ulusal Belgesel Film Yarışması seçkisinden çıkarılan "Kanun Hükmü" adlı belgesel filmde yer alan kişi ile ilgili yargılama sürecinin devam etmediği tarafımızca belgelendiği için filmin yarışma seçkisine geri alınmasına karar verilmiştir."

Belgesel ikinci kez festivalden kaldırıldı

60. Altın Portakal Film Festivali'nde, Kanun Hükmü filmi ikinci kez seçkiden çıkarıldı. Festival Yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu tarafından yapılan yazılı açıklamada, "Filmin festivaldeki varlığı nedeniyle şahsım adına soruşturma açıldığı bilgisi tarafıma ulaşmıştır. Oldukça yüksek sesle tepkilerini dile getiren sinema sektöründen gereken desteği göremedik. Geldiğimiz noktada olayın sorumlusu ve suçlusu olarak gösterilmek isteniyoruz. Herhangi bir terör örgütünün destekçisi olarak kabul edilmemiz mümkün değildir" denildi.

TIKLAYIN - 'FETÖ' suçlamalarının ardından 'Kanun Hükmü' belgeseli Altın Portakal seçkisinden ikinci kez çıkarıldı!

TIKLAYIN - Kanun Hükmü'nün yönetmeni Nejla Demirci: Filmde herhangi bir suç unsuru olduğunu kimse söyleyemez, kendime lanet ediyorum

Kültür Bakanlığı'ndan açıklama

Sinemacıların filmlerini festivalden toplu bir şekilde çekmesinden bir gece sonra, Festival Yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu, yaptığı yeni bir açıklamayla Kanun Hükmü’nün seçkiye yeniden dahil edildiğini duyurmuştu. Filmin yeniden seçkiye dahil edilmesinin ardından festivalin destekçilerinden olan Kültür ve Turizm Bakanlığı ise karara tepki göstererek festivalden çekildiğini açıklamıştı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 11 Ağustos'ta Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne atanan oyuncu Tamer Karadağlı, Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde belgesel kategorisine yer alan "Kanun Hükmü" filminin programa tekrar alınmasının ardından Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın festivalden çekilmesi hakkında, “Bakanlığımızın aldığı kararın arkasındayız” demişti. 

TIKLAYIN - Altın Portakal Film Festival Yetkilisi: Bundan sonra başımıza ne gelir bilmiyorum; Kafkaesk bir durunla karşı karşıyayız

TIKLAYIN | Altın Portakal Film Festivali: Kanun Hükmü belgeseli neden tartışma yarattı, Kültür ve Turizm Bakanlığı niçin festivalden çekildi?

TIKLAYIN | Kültür ve Turizm Bakanlığı, Altın Portakal Film Festivali'nden çekildi 

Festival iptal edildi, Başkan Böcek "malum film" dedi

"Kanun Hükmü" belgeselinin sansüre uğramasının ardından yaşanan süreçle tartışmaların odağı olan Antalya Altın Portakal Film Festivali iptal edildi. 1979 yılında Ömer Kavur’un yönettiği Yusuf ile Kenan, Yavuz Özkan’ın yönettiği Demiryol ve Yavuz Pağda’nın yönettiği Yolcular filmlerine uygulanan sansüre karşı yapımcı ve yönetmenlerin festivalden çekilme kararı almış, festival yönetimi ise sansüre karşı durarak 16. Altın Portakal Film Festivali'ni iptal etmişti. Altın Portakal, 44 yıl sonra ikinci kez sansür tartışmaları nedeniyle iptal edildi. 

Kararı, Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek sosyal medya hesabından duyurdu. Kanun Hükmü belgeseli için "malum film" ifadesini kullanan Böcek, şöyle dedi:

"Başta festival yöneticisi olmak üzere tüm sanat ekibinin süreci yanlış yönettiği, kriz yönetimini yapamadığı tespit edilmiştir. Altın Portakal Film Festivali siyaset üstüdür.

Festivalimizi kimsenin siyasi emellerine malzeme ettirmeyeceğim. Ayrıca şahsıma ve belediyemize malum film üzerinden isnat edilen suçlamaların tamamını da gerçek muhataplarına aynen iade ediyorum. Az önce açıkladığım nedenler dolayısıyla, kendi kararıyla büyük bir karmaşaya yol açan festival yönetiminin ve oluşturdukları tüm sanat ekibinin görevlerine şu an itibarıyla son verilmiştir."

 
 
 

 

 

 

"
"