74 yaşındaki Ganalı Nelson Shardey, hayatının üçte ikisini İngiltere’de geçirdikten sonra ülkenin vatandaşı olmadığını öğrendi. Şimdi ülkede kalabilmek için binlerce sterlin ödemesi ve kalıcı oturum alabilmek için 10 yıl daha beklemesi gerekiyor.
Liverpool yakınlarındaki bir kasabada yaşayan Shardey, çalışma hayatı boyunca vergilerini ödedi.
Buna rağmen 2019 yılında pasaport alımı için başvurduğunda İngiltere vatandaşı olmadığını öğrendi. Şimdi ülkede kalabilmek ve sağlık hizmetlerinden yararalanabilmek için binlerce sterlin ödemesi isteniyor.
Shardey, İçişleri Bakanlığı'na karşı dava açtı. Bakanlık, devam eden dava hakkında yorum yapmadı.
Emekli gazete bayisi Shardey, İngiltere'ye ilk kez 1977'de öğrenci vizesiyle muhasebe eğitimi almak üzere geldi. Bu vize, kendisine çalışma olanağı da sağlıyordu.
Gana'daki darbeden sonra ailesi artık ona okul ücreti için para gönderememeye başladı.
Ülkenin güneyindeki farklı şehirlerde ekmek, kek, çikolata yapıp sattı ve bu süreçte İngiltere’de yaşama ya da çalışma izni konusunda hiçbir soruyla karşılaşmadığını söylüyor.
İngiliz bir kadınla evlenerek Wallasey kasabasına taşındı ve burada bir gazete bayi açtı.
Bu evlilik sona erdikten sonra başka bir İngiliz kadınla evlendi ve Jacob ve Aaron adında iki oğlu oldu.
Shardey, "Onlara sosyal yardıma ya da başka bir şeye muhtaç olmasınlar diye elimden gelen en iyi eğitimi verdim" dedi.
Oğullarına “eğitime önem vermelerini, iyi bir iş bulmalarını ve kendileri için çalışmalarını" öğütledi, her ikisi de üniversiteye gitti ve biri bilim insanı, diğeri halkla ilişkiler uzmanı oldu.
‘Cesareti nedeniyle polis ödülü aldı’
Shardey, gerek görmediği için İngiltere’den hiç ayrılmadığını ve orayı evi olarak gördüğünü söylüyor.
“Kimse bana soru sormadı. Evim dahil her şeyimi krediyle aldım.”
Shardey, İngiltere’de ceza davalarına halkın karar mercii olarak katılımını sağlayan jüri hizmetini yerine getirdi.
2007 yılında ise bir kuryeye beyzbol sopasıyla saldıran bir soyguncuya müdahalesi sırasında gösterdiği cesaret nedeniyle polis ödülüne layık görüldü.
Ancak 2019 yılında annesinin ölümünün ardından Gana'ya gitmek için pasaport başvurusunda bulunduğunda kendisine İngiltere vatandaşı olmadığı söylendi.
İçişleri Bakanlığı kendisine, İngiltere’de bulunma hakkının olmadığını bildirdi.
‘Ödeyecek param yok’
Yetkililer ona, kalıcı oturum başvurusu yapmasını söyledi. 10 yıl sürecek başvuru sürecinin toplam maliyeti yaklaşık 7 bin sterlin.
10 yıl boyunca sağlık hizmetlerine erişebilmek içinse yaklaşık 10 bin 500 sterlin ödemesi gerekecek.
Prostat kanseri tedavisi gören Shardey, "İstedikleri paranın bir kısmını bile ödeyecek gücüm yok" diyor.
“Kalıcı oturuma başvurmamı istemek ceza gibi ve hiçbir şekilde adil değil."
"Bu yaygaranın nedenini hiç anlamıyorum, çünkü hayatımı, bütün varlığımı bu ülkeye adadım."
İki yıl önce İngiltere'de oturum hakkını internet üzerinden uzatmaya çalıştığında yanlış form doldurmuş.
Bu, 10 yıllık sürecin 2023'te yeniden başlaması gerektiği anlamına geliyordu.
Neticede Shardey 84 yaşına gelene kadar kalıcı oturum alamayacak.
Kardiyovasküler fizyoloji alanında araştırma yapan oğlu Jacob, "Bunun bir şaka olduğunu düşündüm. Bu çok saçma" diyor.
“Halihazırda 1977'den beri buradayken, neden 10 yıllık süreç baştan başlasın?
"Davasına bakan İçişleri Bakanlığı'ndaki kişiler doğduğunda, o burada yaşıyordu."
‘İstisnai durum'
Avukat Nicola Burgess'in yardımıyla Shardey İçişleri Bakanlığı'nı dava etti.
Oğullarının kitle fonlama kampanyasıyla ödemeye çalıştığı davasında, İngiltere’de bulunduğu süre, cesaret ödülü ve topluma yaptığı hizmetler göz önüne alınarak, ona istisna yapılması talep ediliyor.
Burgess, “Dosyasına bakan en az bir İçişleri Bakanlığı çalışanının istisnai durumlar olduğu için kendisine süresiz oturum izni verilmesini önerdiğini biliyoruz" dedi.
"Ve kişisel düzlemde baktığınızda, eğer Nelson arkadaşınız ya da komşunuz olsaydı, ona derhal kalıcı oturum verilmesi gerektiğine karar verirdiniz."
Bir İçişleri Bakanlığı sözcüsü, “Devam eden bir dava hakkında yorum yapmak doğru olmaz” dedi.
