Peter Ball
BBC Dünya Servisi
Olimpiyatları izlemeye giden seyirciler, gelecekte altın madalya kazanabilecek sporcuları tespit etmek için tasarlanan yeni bir yapay zeka sistemini test ediyor. Teknolojiyi geliştirenler ileride daha ufak ve taşınabilir bir versiyonunu kullanarak spor alanında yapılan bilimsel çalışmaları dünyanın ücra bölgelerine ulaştırmak istiyor.
Alarm çaldığında Tacto önündeki kızıl ötesi sensörleri kaydırmak için zamanla yarışıyor. Sensörlerden bazıları aniden mavi renkte yanıp sönüyor.
Hemen yakınında kardeşi Tomo, hareketleri bir dizi kamera tarafından izlenirken kısa bir parkurda koşuyor.
Japonya'nın Yokohama kentinden gelen 7 ve 4 yaşındaki kardeşler, Paris'teki Olimpiyat stadyumunun yakınında kurulan yapay zeka destekli sistemi test edenler arasında.
İleride altın madalya kazanabilecek sporcuları bulmayı hedefleyen sistem, koşma, ve zıplama gibi aktiviteleri ve kavrama gücü gibi becerileri ölçmek için veri topluyor.
Bu veriler kişinin gücünü, dayanıklılığını, tepki süresini ve çevikliğini değerlendirmek için analiz ediliyor.
Sonuçlar daha sonra profesyonel ve Olimpik düzeyde yarışan sporcuların verileriyle karşılaştırılıyor.
Fotoğraf altı yazısı,Tacto ve annesi Nami, tepki sürelerini test ediyor
Teknolojiyi geliştiren Intel'in Olimpiyat ve Paralimpik Programı Başkanı Sarah Vickers, "Bilgisayarlı analiz ve geçmiş verileri kullanıyoruz. Böylece ortalama bir insan kendisini elit sporcularla kıyaslayabiliyor ve fiziksel olarak hangi spora en uygun olduğunu görebiliyor" diyor.
Testleri tamamladıktan sonra her katılımcıya 10 maddelik bir listeden hangi spora en uygun oldukları söyleniyor.
Intel, katılan kişilerden toplanan tüm verilerin süreç tamamlandıktan sonra silindiğini söylüyor.
Tacto ve Tomo testleri yapmaktan keyif aldıklarını söylüyor. Tacto, "Hoşuma gitti. En çok koşmamız gereken kısmı sevdim" diyor.
Taşınabilir yapay zeka sistemi
Paris 2024 katılımcılarına açık olan yeni teknolojinin çok daha küçük ve taşınabilir bir muadili var ve kamerası ve bilgi işlem gücü olan çoğu cihazda çalıştırılabiliyor.
Intel'den Sarah Vickers, "Sadece bir cep telefonu, bir tablet ya da bir PC ile daha önce erişemediğiniz bilgilere erişebiliyorsunuz" diyor.
Teknolojinin bu hali, fiziksel sensörlere ihtiyaç duymadan sadece kamerayla çekilen bir videoyu analiz ederek insanların performansını değerlendirebiliyor.
Uluslararası Olimpiyat Komitesi kısa bir süre önce sistemi Senegal'e götürerek beş farklı köyü dolaştı ve binden fazla çocuğun atletik potansiyelini değerlendirdi.
Senegal Ulusal Olimpiyat Komitesi ile işbirliği yapan komite, daha ileri düzey testlerin ardından 48 çocuğun "büyük potansiyele" ve bir çocuğun da "olağanüstü potansiyele" sahip olduğunu tespit etti.
Atletik yeteneklerini ne kadar ileri götürebileceklerini görmeleri için bu çocuklara isterlerse spor programlarına katılmaları teklif edildi.
Sistemin daha da yaygınlaştırılması ve benzer daha hantal sistemlere ulaşılması mümkün olmayan bölgelerdeki insanlara fırsatlar sunmak için kullanılması hedefleniyor.
Fotoğraf altı yazısı,Barcelona'dan Francesca, Paris'te sistem tarafından taranıyor
Suffolk Üniversitesi'nde misafir öğretim görevlisi olan ve İngiltere Futbol Federasyonu ile yetenek belirleme konusunda çalışan Profesör John Brewer, genç yaştaki potansiyeli tespit etmenin spor dallarında öncelikli hedef olduğunu söylüyor.
Ancak sadece birkaç özelliği ölçebilen basit bir sistemin, futbol ya da basketbol gibi teknik ya da dayanıklılık gerektiren sporlar söz konusu olduğunda sınırlı kalacağı konusunda uyarıyor.
Brewer, "Maratonu ya da 10 bin metre koşusunu kazanmak istiyorsanız, hiçbir sistemin gösteremeyeceği aerobik kapasiteye, yani oksijen taşıma kapasitesine sahip olmanız gerekir" diyor.
Profesör Brewer, ilk değerlendirmelerin yapılmasında sistemin faydalı olacağına inanıyor.
"İnsanların belirli bir spor dalında yetenekli olabileceklerini gösteren becerileri ve çevikliklerini ortaya koyuyorsa bu teşvik edilmeli. Aynı zamanda sistem eğer taşınabilirse ve yüksek teknolojili değerlendirme yöntemlerine erişimi olmayan bölgelere götürülebiliyorsa bu da iyi bir şey" diyen Brewer devam ediyor:
"Ancak bu, çok daha kapsamlı bir yetenek belirleme sisteminin yalnızca bir parçası olmalı."
Hank ve Brock adlı eski yüzücülerin yetenekleri değerlendirildi
Fotoğraf altı yazısı,Hank ve Brock adlı eski yüzücülerin yetenekleri değerlendirildi
Tacto'nun sonuçları onun kısa mesafe koşuda başarılı olabileceğini gösteriyor.
Şu anda futbol ve tenisi tercih ettiğini söylese de Tacto sonçtan çok memnun.
Daha deneyimli iki yüzücü Brock ve Hank de yeni teknolojiyi denemeye karar verenler arasında.
Her ikisi de eskiden ABD'deki üniversiteleri adına okullar arası düzeyde yarışıyordu. Bu düzeyde yarışan pek çok sporcu daha sonra Olimpiyat seviyesine ulaşıyor.
Hank, "Eski sporcularız, rekabetçiyiz ve bunun eğlenceli olacağını düşündük," diyor.
Brock ise, "Biz 15 beş yıl önce yüzerken bu tür bir teknoloji yoktu," diye ekliyor.
Peki ya sonuçları?
Hank, "Rugby", Brock ise, "Bana basketbol çıktı" diyor.
Brock, "Ben hiç hayatımda basketbol oynamadım" dese de Hank, "Aslında benimle bir kez oynadı ama bir daha oynamasına izin vermedik" diye yanıt veriyor.
Görünüşe göre yapay zeka teknolojisiyle bile bilgisayarlar her seferinde doğru yanıtı veremiyor.
