Politika
BBC Türkçe

CHP'nin "İkinci Yüzyıl Değişim Kurultayı" başlıyor: Özel hangi mesajları verecek, tüzükte hangi maddeler değişecek, eleştiriler neler?

06 Eylül 2024 00:30

Ayşe Sayın

Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP), sembolik açılışını Sivas Kongresi’nin 105. yıldönümü nedeniyle 4 Eylül’de Sivas’ta yaptığı Tüzük Kurultayı’nın resmi açılışı bugün yapılacak. Genel Başkan Özgür Özel’in açılış konuşması sonrası kurultay basına kapalı olarak devam edecek.

Kurultayda en önemli tartışmanın “ön seçim”, genel başkan kontenjanının artırılması ve parti kurullarında görev alanlara dönem sınırlaması getirilen maddelerde yaşanması bekleniyor.

Özel ise konuşmasında, partinin “iktidar hedeflerine” ilişkin mesajlar da verecek.

Kurultaya sadece delegeler ile onur kurulu üyeleri ve eski genel başkanlar davet edildi.

Tüzük konusundaki tartışmaların uzun sürmesi ve tüzük değişikliği oylamalarının geç saatlere kadar sürmesi öngörülüyor.

Özel hangi mesajları verecek?

CHP’nin yarın saat 10.00’da Ankara'da ATO Congressium’da resmen başlayacak ve “İkinci Yüzyıl Değişim Kurultayı” adı altında yapılacak Tüzük Kurultayı'na seyirci alınmayacak.

Kurultayın öğleden sonraki bölümünde, Tüzük Komisyonu'nun önerileri müzakere edilecek.

Tüzük Komisyonu ve Parti Meclisi (PM) üyeleriyle milletvekili grubu bugün partinin diğer kurullarından gelen öneriler doğrultusunda tüzük taslağına son şeklini vermek için bugün bir araya geldi.

Kurultay Başkanlık Divanı'nın oluşmasının ardından, kurultayın açılış konuşmasını yapacak olan Genel Başkan Özgür Özel’in, göreve seçilmesinden bu yana partide yaşanan değişimi anlatması bekleniyor.

Özel’in konuşmasında 31 Mart yerel seçimlerinde partisinin başarısına kapsamlı başlık açacağı, seçimler sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı ziyaretiyle başlayan normalleşme sürecine ilişkin değerlendirmede bulunacağı, bu kapsamda parti içinde ve dışından kendisine yöneltilen eleştirilere de yanıt vereceği belirtiliyor.

CHP liderinin tüzük değişikliğinin yanı sıra, parti yönetiminin “iktidara yürüyüş programı” olarak nitelendirdiği program değişikliği ile ilgili de mesajlar vermesi bekleniyor.

Kılıçdaroğlu katılacak mı?

Kurultaya, CHP ve kendini fesheden Sosyal Demokrat Hakçı Parti’nin (SHP) genel başkanları Altan Öymen, Hikmet Çetin, Murat Karayalçın ve Kemal Kılıçdaroğlu da davet edildi.

Özgür Özel’in kurultay öncesi yüz yüze görüşüp, tüzük taslağını ilettiği ve önerilerini istediği eski CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu’nun kurultaya katılıp katılmayacağı merak konusu.

Kılıçdaroğlu’nun kurultaya katılıp katılmayacağı net değil. Ancak yakın çevresine göre son anda bir karar değişikliği olmazsa, Kılıçdaroğlu kurultaya katılmama eğiliminde.

Tüzükte hangi değişiklikler tartışılacak?

Tüzük Hazırlık Komisyonu'nun çalışmasına göre CHP tüzüğünde yaklaşık 20 maddelik değişiklik yapılacak.

CHP PM ve partinin meclis grubunun da değerlendirmesine açılan tüzük değişikliği taslağının en tartışmalı başlıklarını ön seçim, milletvekili adaylarının belirlenmesinde genel başkana verilen kontenjanın yüzde 15’e çıkarılması ve parti kurullarında görev alacaklara yönelik dönem sınırlamasının olması bekleniyor.

Gerek PM, gerekse meclis grubunda, taslak metinde en çok eleştirilen başlık, milletvekili adaylarının belirlenmesinde genel merkeze yüzde 15 kontenjan tanınması oldu.

Bu düzenlemeyi eleştirenler, genel başkanın zaten Siyasi Partiler Yasası’ndan kaynaklı yüzde 5 kontenjan hakkı olduğunu, tüzük değişikliği ile genel başkanın 120 dolayında milletvekilini belirleme hakkına sahip olacağını, bu durumun da parti içi demokrasiyi zedeleyeceğini söyleyerek bu değişikliğe karşı çıkıyor.

Kurultayda bu konuda büyük çekişme yaşanması bekleniyor.

Genel Başkan Özel, yüzde 15’lik kontenjanı kendisinin değil, gençlik, kadın kolları ve Meclis grubunun kullanacağı gerekçesiyle, bu değişikliğin yapılmasını savunuyor.

Bir başka tartışmalı başlık ise ön seçim konusunda.

Tüzük taslağına göre “hakim denetiminde ön seçim” zorunlu olmaktan çıkarılıyor ve örgüt denetiminde ön seçim, aday yoklaması ve örgüt denetiminde aday yoklamasının da dahil edildiği karma bir sistem öngörülüyor.

Ancak parti içinde bir grup, hakim denetiminde ön seçimin esas alınması gerektiğini savunuyor.

Tüzük taslağında, başta milletvekilliği olmak üzere bir kişinin parti kurullarında en fazla 3 dönem üst üste görev alabileceği ancak ön seçime girenler için bu koşulun aranmayacağı öngörülüyor.

Bazı PM üyeleri ise dönem sınırlamasının, geçmişte uzun yıllar parti kurullarında görev alanları kapsayacak şekilde uygulanmasını istiyor.

Program değişikliği için nasıl bir çalışma takvimi öngörülüyor?

Tüzük değişikliğinin ardından Cumartesi ve Pazar günü ise parti programında değişiklik hazırlığına dönük çalıştaylar düzenlenecek.

Parti yöneticilerinin “CHP’nin iktidara yürüyüş programı” olarak nitelendirildiği iki günlük çalıştayda, yaklaşık 1 yıllık çalışma yürütecek olan Program Hazırlık Komisyonu oluşturulacak.

Program çalışmaları kapsamında, yuvarlak masa toplantıları gerçekleştirilecek.

Bu kapsamda, “demokrasi ve adalet”, “sosyal refah”, “kapsayıcı kalkınma” ve “dış politika ve güvenlik” başlıkları altında, eş zamanlı yuvarlak masa toplantısı yapılacak.

Kurultay, CHP’nin kuruluş yıldönümü dolayısıyla yapılacak etkinliklerle sona erecek.

PM değişikliği veya MYK’da değişiklik gündeme gelir mi?

CHP kulislerinde tartışılan bir konu ise tüzük değişikliğinin ardından PM ve dolayısıyla Merkez Yönetim Kurulu’nda (MYK) değişikliğe gidilecek yeni bir olağanüstü kurultay sürecinin başlatılıp başlatılmayacağı.

Parti içinde bazı isimler, tüzük değişikliğinin hızla hayata geçirilmesi gerektiğini ve bu kapsamda da PM’nin yeni tüzüğe uygun olarak yenilenmesi için bir olağanüstü kurultaya gidilmesi gerektiğini savunuyor.

Parti kulislerinde konuşulan bir başka iddia ise Özel’in MYK’da değişikliğe gidebileceği yönünde.

Haber, değiştirilmeden kaynağından otomatik olarak eklenmiştir