Artan hayat pahalılığı ve yüksek enflasyona karşı işletmelerin ve firmaların uyguladığı yöntemlere bir yenisi daha eklendi. Boş baklava, tost ile gözleme ve dilim karpuzun ardından geçen sene ihracat rekoru kırılan zeytinyağında da ürünler küçüldü. Bir yağ firması, katlanarak artan fiyatlara karşı “tek kullanımlık” 10 mililitre zeytinyağlarını piyasaya sürdü. Ürünün fiyatı internette 69,95 lira iken markette 89,95 liraya satılıyor.
Erdoğan'ın 2019’da aldığı zeytinyağının fiyatı 19 kat arttı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Eylül 2019'da alışveriş yaptığı markette 99 lira olan 5 litrelik zeytinyağının fiyatı Temmuz 2023'te 825 lira oldu. Ocak 2024’te ise artan fiyatlar nedeniyle Tarım Kredi marketlerinde raflara konulmayan ürünün fiyatı internette 1888 lira olarak belirlendi.
4 yıllık süreçte içerisinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın aldığı 5 litrelik zeytinyağının fiyatı 19 kat arttı.
Bununla birlikte, 2023 yılında üreticide yüzde 365,9 ile en fazla fiyat artışı görülen kabağı, yüzde 263,1 ile zeytinyağı takip etti.
Türkiye geçen sene zeytinyağı ihracatı rekoru kırdı
Türkiye 2023 yılında zeytinyağı ihracatında rekor kırdı. Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Kasım 2022-Temmuz 2023 arasında Türkiye’nin toplam zeytinyağı ihracatı bir önceki sezonun aynı dönemine göre miktar bazında yüzde 240 artarak 136 bin 500 ton oldu.
Yılda yaklaşık 1,5 milyon tonla dünyanın en büyük zeytinyağı üreticisi olan İspanya, kuraklık sebebiyle 2023 yılında 600-700 bin ton arası üretim yaparken, Türkiye’de 2022 ekim ayı ile 2023 eylül ayı arasında 422 bin ton zeytinyağı üretimiyle rekor seviyelere ulaşıldı.
Mustafa Tan, “Elimizde fazladan ihracat yapacak miktar var” demişti
Zeytinyağında 2022-2023 sezonundan yaklaşık 200 bin ton devir stoku bulunduğu bilgisini veren Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi Başkanı Mustafa Tan, bu yılın zeytin üretiminde "yok yılı" olmasına karşın ülke stoklarında herhangi bir sıkıntı yaşanmayacağını söyledi.
Tan, geçen sezon Türkiye'de toplam 450 bin tonu bulan arz gerçekleştirildiğine dikkati çekerek, "Bunun yaklaşık 150 bin tonunu ihraç ederek bir rekora imza atmış, 150 bin ton da iç tüketim yapmıştık. Şimdi devir stoklarla birlikte yaklaşık 150-200 bin ton ile 2023-2024 sezonuna giriyoruz. Bu sezon zeytin üretiminde 'yok yılı' ortalamalarında olsa bile geçtiğimiz sezonun iç ve dış tüketimini karşılayıp bir sonraki yıla önemli miktar devir stok verecek kadar zeytinyağımız olacaktır. Elimizde fazladan ihracat yapacak miktar var. Yani iç ve dış zeytinyağı arzında sıkıntı yaşanmayacak. Elimizde geçen yıl kırılan ihracat rekorunu tekrar kırmaya yetecek kadar zeytinyağımız olacaktır” dedi.
Boş baklava ve boş tost gündem olmuştu
Artan hayat pahalılığı ve yüksek fiyatlara karşı firmaların geçmişte uyguladığı birçok yöntem gündem olmuştu. Artan maliyetler ve düşen alım gücünden şikayetçi olan esnaf, satışları artırmak herhangi bir malzeme bulunamayan “boş baklava” yapıp satmaya başladı.
Bunun yanı sıra, hayat pahalılığının giderek artması sonrası Gaziantepli bir tostçu, ekmeğin arasına ketçap ve biber koyarak yaptığı boş tostu sattı.
Bununla birlikte, yüksek fiyatların yandığı meyveler için de bazı marketler kapuz, kavun gibi ürünleri dilim halinde satmaya başlamıştı.