Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) kamuoyunda tartışma yaratan sokak köpekleri düzenlemesinde sona yaklaştı. Haftaya TBMM Başkanlığı’na sunulması planlanan yasa teklifinde, 1 ay içinde sahiplendirilmeyen köpeklerin “uyutulması”, yani enjeksiyonla öldürülmesini öngören İngiltere modelinden vazgeçildi.
Sahipsiz hayvanlarının barınaklarda rehabilite edilmesi, aşılanıp kısırlaştırılması ve sahiplendirilmesini öngören yasa teklifinde, sorumluluğunu yerine getirmeyen belediyeler ve hayvanı sokağa terk edenlere yönelik para cezaları artırılacak.
AKP; başıboş sokak köpekleriyle ilgili düzenlemeyi, yerel seçimlerden sonra gündemine almıştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, sokak köpeklerinin saldırısı nedeniyle hayatını kaybeden veya yaralanan insanlara dikkat çekerek, kurmaylarına, “Bu iş çığırından çıktı, Neyi bekliyoruz? Bir an önce halledin artık” talimatı verdiği basına yansımıştı.
Bu konuda dünya örneklerini inceleyen AKP’de, 1 ay içinde sahiplenilmeyen sokak köpeklerinin enjeksiyonla uyutulmasını içeren düzenleme yapılması görüşü ağırlık kazanmıştı.
Ancak kamuoyundan, parti içinden ve muhalefetten gelen tepkiler üzerine iktidar partisi, bu konuda farklı toplum kesimlerinin görüşünü almayı kararlaştırmıştı. AKP kulislerinde kamuoyu tepkileri de dikkate alınarak, düzenlemenin yeni yasama yılına kalabileceği ifade ediliyordu.
Meclis tatile girmeden yasalaşabilir
AKP’nin Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında Pazartesi günü toplanan Merkez Yürütme Kurulu’nda (MYK), tarafların görüşleri doğrultusunda hazırlana raporla ilgili sunum yapıldı.
Edinilen bilgiye göre Erdoğan, kamuoyundaki “uyutulma” tartışmalarını anımsatarak, teklifin son biçimi konusunda bilgi istedi. Teklifin son biçimini Erdoğan’ın da uygun bulması üzerine teklifin Meclis 1 Temmuz'da tatile girmeden TBMM Başkanlığı’na sunulması kararlaştırıldı.
AKP; teklifi Cuma günü muhalefet partilerine, önümüzdeki hafta da Meclis’e sunmayı planlıyor. Teklif üzerinde uzlaşı sağlanması halinde Meclis tatile girmeden yasalaşabileceği, aksi taktirde yeni yasama yılına kalabileceği ifade ediliyor.
Hasta ve kuduz riski taşıyan köpekler uyutulacak
AKP’nin son biçimini verdiği yasa teklifi, 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun 13 maddesinde değişiklik öngörüyor. AKP kurmaylarının verdiği bilgiye göre teklifte yer alması beklenen düzenlemeler şöyle:
- “Mahallenin maskotu” olarak nitelendirilen, mahalleli tarafından beslenen, uysal, insanlara zarar vermeyen hayvanlar bulundukları yerde yaşamaya devam edecekler.
- Sürüler halinde gezen ve insanlar için, hatta birbirleri için tehlike, hayvanlar, belediyeler tarafından toplanarak barınaklara alınacak. AKP’nin ilk taslağında bu durumdaki hayvanların 1 ay içinde sahiplendirilmemesi halinde uyutulması öngörülüyordu. Ancak bu konuda geri adım atıldı ve barınaklara alınan sağlıklı hayvanların uyutulması seçeneğinden vazgeçildi.
- Barınaklara alınan hayvanlar öncelikle sahiplendirilecek. Sahiplenilmeyen hayvanlar, barınaklarda yaşamaya devam edecek, ancak kısırlaştırıldıktan sonra yeniden sokağa salınmayacak.
Cezalar artırılacak
Yasa teklifi, hayvan barınakları yapımı konusunda belediyeler üzerindeki denetimlerin de artırılmasını öngörüyor.
Buna göre belediyelerin barınak ve rehabilitasyon için ayırdıkları bütçeyi yerinde kullanıp kullanmadığı denetlenecek. Sokak hayvanları için ayrılan bütçeyi, farklı amaçla kullandığı saptanan belediyeler ceza alacak.
Tarım ve Orman Bakanlığı aşılama, kısırlaştırma, sahiplendirme dahil tüm rehabilitasyon süreçlerinden sorumlu olacak.
Kaçak hayvan üretimi yapanlara ve hayvanlarını sokağa terk edenlere uygulanan ceza artırılacak. Hayvanı sokağa terk edenlere yönelik para cezası 50 bin liraya kadar çıkabilecek.
Sokak hayvanlarını kendi bölgelerinden toplayıp başka bölgeye bırakanlara yönelik para cezaları da artırılacak.
Kısırlaştırma, aşılama ve sahiplendirme seferberliği başlatılacak. Bu konuda Tarım ve Orman Bakanlığı, belediyelerin yanısıra, hayvan hakları ile ilgili sivil toplum örgütlerine de sorumluluk verilecek.
Teklifin son haline ilişkin bilgi veren AKP kurmayları, mevcut uygulamada sokak hayvanlarının bulundukları yerlerden alınıp, kısırlaştırıldıktan veya tedavileri yapıldıktan sonra yeniden sokağa bırakıldığını anımsatarak, sokakların yaşam alanı olarak görüldüğüne dikkat çekiyor.
Mamaya alışkın bir hayvanın sokağa terk edildiğinde yaşama şansının son derece düşük olduğuna işaret eden bir parti yöneticisi, düzenlemenin bu riskleri de ortadan kaldırmayı hedeflediğini belirterek, şu görüşleri getirdi:
"Köpekleri, sokaktan almamız lazım. Mesela vatandaşlar, makarna başka evsel atıklarla beslemeye çalışıyorlar, bu onlar için sağlık riski oluşturuyor. Soğuk, açlık tehlikesi var. Sokak, hayvanlar için yaşam alanı olmamalı".
