Gündem

Adalet Ağaoğlu hayatını kaybetti

91 yaşındaki yazar, bir süredir yoğun bakımda tedavi görüyordu

14 Temmuz 2020 09:15

"'Geç bile kaldın Adalet, bu ne zaman gelecek' diyorum. 'Gelmedi' diyorum. Vallahi durmadan bunu düşünüyorum." 'Adalet, öleceksen acı çekmeden öl'. Yaşamak iyi ama acı çekerek yaşamak başka."
 
Türk edebiyatının önde gelen isimlerinden Adalet Ağaoğlu'nun 91 yaşında hayatını kaybetti. Ağaoğlu, bir süredir yoğun bakımda tedavi görüyordu.

Hastaneden açıklama geldi

Cumartesi gününden bu yana entübe olan Ağaoğlu uzun zamandır Ulus’ta bir özel hastanede kontrol altında tutuluyordu. Ulus Liv Hospital hastanesinden edinilen bilgide şu ifadeler yer aldı:

“Solunum durmasıyla başvurdu. Yoğun bakıma aldık. Yaşına bağlı sistemsel şikâyetler vardı. Entübe edildi. Sistemleri destekleyici ilaç verildi fakat kalbi dayanmadı.

TUDEB Ağaoğlu'nun ölümünü duyurdu

Ağaoğlu'nun ölümü İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nün (TUDEB) resmî Twitter hesabından duyuruldu. TUDEB’in duyurusu; “Türk edebiyatının usta kalemi Adalet Ağaoğlu’nu kaybetmenin hüznünü yaşıyoruz. Başımız sağolsun" dendi.

Yayıncı ve yazar Semih Gümüş de Twitter hesabından, “Adalet Ağaoğlu’nu bu sabah kaybetmişiz. Edebiyatımızın en önemli yazarlarındandı. Romanları çok özeldi. Onu hiç tanımadan iki romanı hakkında iki küçük kitap yazmıştım. Sonra tanıştık. Çok konuştuk. Bu fotoğraftaki eşi Halim Ağbi de ayrıca özel bir insandı. Her şey çok üzücü” paylaşımını yaptı.

"Geç bile kaldın Adalet, bu ne zaman gelecek"

Ağaoğlu, 08 Nisan 2018 tarihinde Milliyet'ten Filiz Aygündüz'e verdiği röportajda, "Ölümden korkuyor musunuz?" sorusuna şöyle yanıt vermişti:
 
"Bugünlerde insan ister istemez yattığı zaman tek düşündüğü şey ölmek oluyor. 'Geç bile kaldın Adalet, bu ne zaman gelecek' diyorum. 'Gelmedi' diyorum. Vallahi durmadan bunu düşünüyorum. Bu o kadar büyük bir bulmaca ki bütün mesele, şu kadarını söyleyebilirim: 'Adalet, öleceksen acı çekmeden öl.' Yaşamak iyi ama acı çekerek yaşamak başka. Yıpranarak ölmek başka."
 
 

Adalet Ağaoğlu kimdir?

13 Ekim 1929 yılında Ankara Nallıhan'da dünyaya geldi. Dört çocuklu tüccar bir ailenin tek kız çocuğu olarak yaşamını sürdürdü. İlköğrenimini dünyaya geldiği Ankara Nallıhan'da tamamladı. Ortaöğrenimini 1938 yılında yerleştikleri Ankara'da Ankara Kız Lisesin’de tamamladı. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Fransız Dili ve Edebiyatı bölümünden 1950 yılında mezun oldu.

Yazarlığa tiyatro eleştirileriyle başladı

Adalet Ağaoğlu 1954 yılında Halim Ağaoğlu ile hayatını birleştirdi. Şiirlere ve edebiyata olan ilgisi lise çağlarında başlayan Adalet Ağaoğlu'nun ilk görevi 1946 yılında Ulus gazetesinde tiyatro eleştirileri yazarlığı yaparak başladı. 1948 ile 1950 yılları arasında Kaynak Dergisinde şiirleri yayımlanmaya başladı. 1951 yılında TRT’de göreve başladı. Ankara Radyosunda Aşk Şarkısı adlı oyunu yazarak radyoda yayınlanmasını sağladı. Radyoda ki görevini sürdürürken, Ankara'da bir ilki gerçekleştirerek ilk özel tiyatroyu Meydan Sahnesi'ni dört arkadaşı ile birlikte kurma başarısını gösterdiler.

Meydan Sahnesi'nin kurucularından

Meydan Sahne Dergisi'ni çıkararak başarılarına ve Türk Edebiyatını yenilikler katmaya devam etti. Tiyatro eserlerine yenisini eklemeye devam ederek, Sevim Uzungören ile birlikte “Bir Piyes Yazalım” adlı tiyatro oyununu yazarak 1953 yılında Ankara'da sahnelenmesini sağladılar. Yazmış olduğu oyunlar ile adını duyurmaya devam eden ünlü yazar, her geçen gün oyunlarına yenisini eklemeye devam ederek dönemin en önemli yazarları arasındaki yerini almıştır. Tiyatro oyunu yazarlığından, roman yazarlığına geçişi 1973 yılında yayımlanan ilk romanı olan Ölmeye Yatmak ile olmuştur. Bu kitabını, Fikrimin İnce Gülü, Bir Düğün Gecesi, Yazsonu, Üç Beş Kişi, Hayır, Ruh Üşümesi, Romantik Bir Viyana Yazı adlı eserleri kaleme aldı. Bu eserlerinden asker ile arasının açılmasına ve askeri kuvvetler ile mahkemelik olmasına neden olan Fikrimin İnce Gülü adlı eseri çok tartışıldı.

Türk edebiyatının en tanınan isimlerinden oldu

Adalet Ağaoğlu’nun kaleme aldığı öyküler de, Sessizliğin İlk Sesi, Yüksek Gerilim, Hadi Gidelim ve Hayatı Savunma Biçimleri'dir. Adalet Ağaoğlu yayımlamış olduğu romanlarının yanı sıra hikâye, deneme, oyun ve anı tarzında da pek çok eseri kaleme alarak Türk Edebiyatında hatırı sayılır bir üne ve ödüle kavuştu.

Ağaoğlu, Sait Faik Hikâye Armağanı, Türk Dil Kurumu Tiyatro Ödülü, Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü, Türkiye İş Bankası Edebiyat Ödülü, Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü, Orhan Kemal Roman Armağanı, Aydın Doğan Vakfı Roman Ödülü, Madaralı Roman Ödüllerini almaya hak kazandı.

İHD kurucularındandı

Adalet Ağaoğlu, 1986 yılında (İHD) İnsan Hakları Derneği’nin kurucuları arasında yer aldı. Ancak Temmuz 2005’de İHD’nin tek yanlı ırkçı-milliyetçi bir tutum takındığını belirterek ve “PKK yanlısı politika izliyorlar” diyerek istifa etti.
 
1983 yılından beri İstanbul’da yaşayan Adalet Ağaoğlu, 1996 yılında ciddi bir trafik kazası geçirdi ve iki yıl hastanede yattı.
 
Ödülleri :
1974 – TDK Tiyatro Ödülü
1975 – Sait Faik Hikaye Armağanı, Yüksek Gerilim ile
1979 – Sedat Simavi Edebiyat Ödülü, Bir Düğün Gecesi ile
1980 – Orhan Kemal Roman Armağanı Bir Düğün Gecesi ile
1980 – Madaralı Roman Ödülü, Bir Düğün Gecesi ile
1991 – Türkiye İş Bankası Büyük Ödülü, Çok Uzak Çok Yakın ile
1992 – Lebon Kültür Merkezi (Lebon Cinema Clup) Edebiyat Ödülü, Ruh Üşümesi ile
1995 – Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat (Edebiyat) Büyük Ödülü
1997 – Aydın Doğan Roman Ödülü, Romantik Bir Viyana Yazı ile

 
Tiyatro ve Radyo Oyunları:
1953 – Bir Piyes Yazalım
1955 – Yaşamak
1964 – Evcilik Oyunu
1965 – Sınırlarda Aşk
1965 – Çatıdaki Çatlak
1967 – Tombala
1967 – Çatıdaki Çatlak
1970 – Sınırlarda Aşk-Kış-Barış
1973 – Üç Oyun: Bir Kahramanın Ölümü, Çıkış, Kozalar
1976 – Kendini Yazan Şarkı
1991 – Çok Uzak – Fazla Yakın
1992 – Duvar Öyküsü – Çocuklar ve Büyükler için Müzikli Danslı Oyun
2011 – Çağımızın Tellalı

 

Roman ve Hikayeleri :
1973 – Ölmeye Yatmak
1974 – Yüksek Gerilim (hikaye)
1976 – Fikrimin İnce Gülü
1978 – Sessizliğin İlk Sesi (hikaye)
1979 – Bir Düğün Gecesi
1980 – Yazsonu
1982 – Hadi Gidelim (hikaye)
1984 – Üç Beş Kişi
1986 – Geçerken (deneme)
1987 – Hayır…
1991 – Ruh Üşümesi
1993 – Karşılaşmalar (deneme)
1993 – Romantik Bir Viyana Yazı
1996 – Başka Karşılaşmalar (deneme)
1997 – Hayatı Savunma Biçimleri (hikaye)
2002 – Öyle Kargaşada Böyle Karşılaşmalar (deneme)
2011 – Yeni Karşılaşmalar (deneme)
2014 – Dert Dinleme Uzmanı