20 yaş ve üzerindeki binek otomobillere “hurda teşviki” geliyor. Düzenlemede hurdaya peşin ödeme ya da sıfır oto alımında peşinata sayma gibi alternatifler üzerinde duruluyor.
Hurda araç teşvikine ilişkin hükümet nezdinde çalışmalar yapıldığı bildirildi. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün’ün verdiği bilgiye göre Ulaştırma, Maliye, İçişleri ve Sanayi Bakanlığı’nca ortak yürütülen çalışma, 20 yaş ve üzerindeki otomobilleri kapsayacak. Henüz nihai hale gelmeyen çalışmayla hurda araçların belirli bir bedelle alınması ya da yeni araç alımında peşinata sayılması gibi seçenekler düşünülüyor.
Bakanlıklar görüşüyor
Bakan Ergün, NTV’de konuya ilişkin soruları yanıtlarken, 20 yaş ve üzeri ağır ticari araçlara yönelik benzeri bir uygulama yaptıklarını vurgularken, binek otomobillere yönelik çalışmaları sürdürdüklerini anlattı. Bunun, kendi bakanlığının tek başına yaptığı bir çalışma olmadığını kaydeden Ergün, Ulaştırma, İçişleri ve Maliye bakanlıklarıyla yürüttüklerini hatırlattı.
Ergün, “Türkiye’de trafikte olmaması gereken çok eski araçlar var. Bunların kamyon ve otobüs cinsinden olanlarıyla ilgili daha önce düzenleme yapmıştık. Şimdi otomobillerle ilgili düzenlemeye ihtiyaç var. Bunu yaparken sektörü de güçlendiren adımlar atabilir miyiz diye hesap ediyoruz” dedi. Hurda araçların teslim edilerek trafikte kullanılmamasına ilişkin bir çözüm geliştirmek istediklerini belirten Ergün, “Diyelim 20 yaşın üstündeki aracı teslim etsin, biz onun bedelini ödeyelim. Ama yeni araç almak isterse, ona uygun da finansman modelleri geliştirelim. Bunu yeni aracın peşinatı haline getirelim, yeni aracı için de, ona uygun finansman modelleri oluşturalım” açıklamasını yaptı.
Başbakan dile getirmişti
Düzenlemenin bir başka amacının da Türkiye’de araç sahipliğini artırmak olacağını söyleyen Bakan Ergün, şöyle devam etti:
“Sadece ‘Hurdayı teslim et, al paranı’ şeklinde olmasın. Bu sadece bir amacı gerçekleştirir, hurda araç piyasadan çekilmiş olur. Türkiye’de otomobil sahipliği zaten düşük. Otomobil sahibi olma arzusu yüksek. Onu, yeni finansman modelleriyle piyasayı da hareketlendirecek hale dönüştürmek istiyoruz.”
Ergün, bunun 20 ve 20 yaş üzerindeki araçlara uygulanacağını, 16 yaşın üzerindeki araçlara uygulanması yönünde de talep söyledi.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz aylarda Türkiye Karayolları Güvenliği Stratejisi ve Eylem Planı’nın konuyu gündeme getirmişti. Erdoğan, “Eskimiş, trafik seyir güvenliği için riski araçları trafikten çıkarıyoruz. Artık 20 yaşında, 15 yaşında araçlarla trafikte dolaşmak yok. Araçlarda da mümkün olduğunca 10 yaş, bilemedin 15 yaş olacak. Mali konuda desteklerimiz var. Araçların yenilenmesine de imkân sağlıyoruz” demişti.
20 yaş üstü araç sayısı 2 milyonun üzerinde
Türkiye’de 20 yaş ve üzerinde 2 milyonun üzerinde otomobil bulunduğu belirtiliyor. Daha önce ticari araçlar için çıkarılan “hurda indirimi” ile modeli 1990 ve önceki yıllar olan, yük/eşya taşımak için imal edilmiş kamyonet, kamyon, tanker ve çekici cinsi motorlu taşıtların yanı sıra minibüs ve otobüs cinsi motorlu taşıtları yollardan çekilmeye başlanmıştı. Bu uygulamada araç sahiplerine kilo başına göre değişen, ancak toplamda 5 bin TL’yi bulan bedeller ödenirken, MTV gibi vergilerden doğan borçları silinmişti. Araçlar da Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu tarafından teslim alınarak parçalanıyor. Bu uygulamayla, yaklaşık 90 bin aracın yollardan çekildiği bildiriliyor. 2003 yılında otomobilde bir hurda indirimi düzenlemesi yapılmış, 20 yaşın üzerindeki araçları hurdaya çıkararak, yeni araç alanlara ÖTV indirimi uygulanmıştı.
‘Üç aşamalı plan önerdik’
Otomotiv Distribütörleri Derneği Genel Sekreteri Hayri Erce, söz konusu düzenlemeyle ilgili olarak kendilerinden ve Otomotiv Sanayii Derneği’nden de görüşler alındığını hatırlatarak, yaklaşık üç yıldır ilgili bakanlıklarla öneriler ve raporları paylaştıklarını söyledi. Bakanlıklarla belirli bir algının oluşmasının sevindirici olduğunu kaydeden Erce, kapsamlı ve birden fazla aşamalı bir uygulama getirilerek, 20 yaş ve üzeri araçların tamamen yollardan çekilmesinin mümkün olabileceğini ifade etti. Bunun için MTV (Motorlu Taşıtlar Vergisi) borçlarının affedilmesi, hurda teşviki ve MTV’nin çevre normlarına göre belirlenmesi içeren bir paket olması gerektiğini ifade eden Erce, böylelikle araçlar yaşlandıkça sahiplerinin yüksek MTV nedeniyle değişimi kendiliğinden yapabileceğine dikkat çekti. Erce, hükümetin hazırladığı paketle yılda 100-120 bin adet aracın trafikten çekilmesinin mümkün olabileceğini belirtti.
